طب الرضا (علیه السلام)
در باره : پیشگیرى از بعضى بیماریها
در ادامه مطلب ................................
پیشگیرى از بعضى بیماریها کسى که میخواهد از درد مثانه شکایت نکند بول خود را نگه ندارد هر چند بر روى اسب باشد. کسى که بآزار شکم مبتلا نشود در میان طعام خوردن آب ننوشد چه آب خوردن در بین غذا رطوبت بدن را زیاد و معده را ضعیف میگرداند رگهاى بدن بهره خود را از غذا نمیگیرند، غذا در معده تحلیل نمیرود. کسى که میخواهد بسنگ مثانه و حبس البول دچار نشود موقع انزال جلوى منى را نگیرد و کار مجامعت را طولانى نکند. آن کس که میخواهد بدرد اسافل بدن مبتلا نشود و از درد بواسیر محفوظ بماند در هر شبى مقدار هفت دانه خرماى برنیک را با کمى کره گاو میل کند و نیکو است محل را بروغن زنبق چرب نماید. کسى که میخواهد حافظهاش قوى شود صبحها ناشتا نزدیک هفت مثقال زبیب بخورد. کسانى که بنیروى حفظ بیشترى احتیاج دارند هر روز سه قطعه زنجبیل که با عسل مربا شده بخورند و نیز مقدارى خردل با غذاى خود مصرف کنند. آن کس که میخواهد خردش نیرومند گردد هر روزه سه دانه هلیله را با نبات بکوبد و میل کند. کسى که مىخواهد ناخنهاى او نترکد و زرد نشود و اطراف طب الرضا (طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام)، ص: 72 ناخنهایش سالم بماند ناخنهایش را در هر پنجشنبه یک بار بگیرد روز دیگرى را براى این کار اختیار نکند. هر که میخواهد بگوش درد مبتلا نباشد هنگام خوابیدن مقدارى پنبه در سوراخ گوش خود بگذارد. هر کس بخواهد در دوره زمستان زکام را از خود دور ببیند هر روز سه لقمه از غذاى عسل میل کند. باید دانست که عسل نیز داراى نشانههائیست که بآنها سود و زیانش از هم شناخته مىشود. عسلى که بوئیدن آنها تولید عطسه میکند و آنها که نوشیدنش مسکر و مستى مىآورد و آنهائى که چشیدنش گلو و مرى را مىسوزاند این انواع از عسل خوب نیست بلکه سم و کشنده است. بوئیدن گل نرگس را در زمستان بتأخیر نیاندازید چه استشمام آن زکام را برطرف میکند هم چنین بوئیدن سیاهدانه رافع زکام است. کسانى که از زکام در ایام تابستان ناراحتند هر روزه یک خیار بخورند و از نشستن در آفتاب پرهیز کنند. هر کس از درد شقیقه متألم است و آنکه از مرض شوصه (بگفته قانون بو على ذات الجنب است و بقول صاحب قاموس دردى است در شکم و یا بادى است در زیر دندهها که ظاهرا همان سینه پهلو باشد) ناراحت است قبل از ابتلاى بآن از خوردن گوشت ماهى تازه دریغ نکند در فصل تابستان و زمستان و نیکو است قبل از خواب میل کند کسى که میخواهد بدنى سالم و سبک داشته باشد و گوشتهاى تنش کم و متناسب باشد هنگام شب غذاى کمى بخورد. طب الرضا (طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام)، ص: 73 کسانى که میخواهند دلیچک و زبان کوچک آنها ساقط نشده و پائین نیفتد پس از خوردن شیرینى با سرکه غرغره کنند. کسى که بخواهد دچار بیمارى یرقان نشود هنگام تابستان در اولین لحظهاى که در اطاق بستهاى را باز کرد فورى داخل آن نشود و در زمستان بمحض اینکه در اطاق را براى خروج باز کرد خارج نگردد. کسى که مىخواهد بدنش از استیلاى اقسام بادها در امان باشد اقلا یک بار سیر بخورد. کسى که بخواهد دندانش فاسد نشود قبل از خوردن غذاى شیرین لقمه نان میل کند. کسى که مىخواهد غذایش تحلیل برود و از آن ضررى نه بیند اول بطرف راست بخوابد و سپس بسمت چپ بغلطد تا بخواب رود. هر کس بخواهد از غلبه بلغم در مزاج خود بکاهد در اول هر آفتاب قدرى جوارش حریف بخورد و حمام و عمل جماع را زیاد کند و زیاد در آفتاب بنشیند از غذاهاى سرد و مرطوبى پرهیز کند این دستور بلغم را مىسوزاند و نابود میکند. هر کس مىخواهد آتش صفرا را خاموش کند هر روزه مقدارى از چیزهائى که سرد و رطوبى است بخورد و بدن خود را استراحت بدهد از هواى خنک استفاده کند کمتر حرکت کند و بصورت کسانى که آنها را دوست دارد بسیار نگاه کند. آن کس که بخواهد سوداء را بسوزاند بوسیلهاى حالت قى در خود ایجاد کند و بسیار فصد نماید و زیاد نوره بکشد. کسى که مىخواهد باد سرد را از خود دور کند لازمست گاهى طب الرضا (طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام)، ص: 74 حقنه کند و بر بدن خود روغن بمالد با حوله آب گرم تن خود را ماساژ دهد، در آب گرمى که داروهاى گرم در آن ریخته باشد زیاد مکث کند. براى نابود کردن غلبه بلغم نیکو است در اول هر روز یکمثقال از اطریفل صغیر میل شود[1]. ______________________________
طب الرضا (طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام)، ص: 71
(1) اطریفل داروئى است مرکب، براى توضیح آن بکتاب شرح مراجعه شود.