داروهایى که در مرتبت نخست گرمازا هستند:
صبر، بابونه[1]، لوف که گوش افسنتین خوانده مىشود (پیل گوش)، لادن[2]، دانه کتان، خاکستر حلزون خشکى[3]، نخود، شاهتره، خرما
داروهایى که در مرتبت دوم گرمازا هستند:
______________________________
(1). ضرو: ن. ک نمایه
داروهاى تکى
(2). غار: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(3). غراء الجلود: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(4). غاریقون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(5). غافت: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(6). غرب: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(7). بابونج: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(8). لادن: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(9). حلزون برى: ن. ک نمایه جانوران
المنصوری فی الطب (ترجمه)، ص: 232
دردى، افشره زیتون، شوید خشک، ولى گونهى تازهى آن کمى گرمازاست.
برنجاسف[4] (برنجاسپ)، بلسان. علفى که به آن راعى الابل[5] گفته مىشود و قصبهى ذریرهى و زعفران کندر، مصطکى، عسل، شراب ناب، فربیون (فرفیون)، چرک کندوى عسل (وسخ الکور[6]، موم) افشرهى خیار چنبر[7]، عنصل (پیاز دشتى)، ریشهى غرب (پده).
کعوب[8]، مر، پوست درخت حبة الخضراء، خرفه (حلبه). ریشهى مازریون سپید، کمافیطوس (ترخون رومى)، باذروج (گل بستانافروز)، گندبیدستر، دانه انگزه (أنجره)، برگ انگزه (انجره)، أسقاقیل[9] که گونهاى از إکلیل ملک[10] است، زراوند دراز، گرد، بادام که به آن دراقویطون[11] گویند، دبق (سریشم)، میعه که أسطرک گفته مىشود. نمک، گوگرد.
داروهایى که در مرتبت سوم گرمازایند:
درمنه و به ویژه ارمنى سوخته آن، شیلم (شالم) که گونهاى گردوست، وج، حماما (آمومن)، شیرابهى گردو، نانخواه[12]، زاگ سوخته، أنیسون[13] (بادیان رومى)، غار (مابهشتان)، أسارون[14] (بیخ سنبل رومى)، خزبق (پلاخم) سپید و سیاه، أفتیمون (زیره رومى)، پودنه آبى (فودنج النهرى)[15]، نعناع[16]، حاشا (ثومس)، پوست نى سوخته، کراویا
______________________________
(1). برنجاسف: ن. ک
نمایه داروهاى تکى
(2). راعى الابل: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(3). وسخ الکور: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(4). قثاء الحمار: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(5). کعوب: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(6). أسقاقیل: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(7). إکلیل الملک: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(8). دراقویطون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(9). نانخواه: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(10). أنیسون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(11). أسارون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
(12). فودنج نهرى: ن. ک «نعناع» نمایه داروهاى تکى
(13). نعناع: ن. ک نمایه داروهاى تکى
المنصوری فی الطب (ترجمه)، ص: 233
(نانخواه)، سلیخه، سرو، ینبوت[17] (کوکنار)، مرماخور[18] (مرزنگوش)، ریشه مر، حرمل (اسپند)، سداب، شراب کهنه، همه گونههاى پودنه کوهى (فوتنج الجبلى)[19]، شیرابه گاو شیر، کرفس صخرهاى، ترب، مرزنگوش، قنه (بیرزد) بدبو، کرفس دشتى، کمادریوس (لفتى)، دانه و برگ بنجنکشت، پودنه دشتى، روغن و برگ، ترب، کاشم (تخم انگدان رومى)، سکبینج (سکبینه)، صدف سوخته، موى سوخته، مشکطرأمشیع (کاکوتى)، زنجبیل (شنگبیل)، مارقشیشا، قردمانا، حلتیت (انگزه).
داروهایى که در مرتبت چهارم گرمازایند:
کفککى که پیرامون نىها در دریا بدست مىآید، تره، کرم، فربیون، قطران، قسط (کست)، پیاز، سیر آبى، همه گونهها یتوع (شیرابه)، سداب خشکى، و همه چیزهاى سوخته.
[1] ( 7). بابونج: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[2] ( 8). لادن: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[3] ( 9). حلزون برى: ن. ک نمایه جانوران
[4] ( 1). برنجاسف: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[5] ( 2). راعى الابل: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[6] ( 3). وسخ الکور: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[7] ( 4). قثاء الحمار: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[8] ( 5). کعوب: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[9] ( 6). أسقاقیل: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[10] ( 7). إکلیل الملک: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[11] ( 8). دراقویطون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[12] ( 9). نانخواه: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[13] ( 10). أنیسون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[14] ( 11). أسارون: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[15] ( 12). فودنج نهرى: ن. ک« نعناع» نمایه داروهاى تکى
[16] ( 13). نعناع: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[17] ( 1). ینبوت: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[18] ( 2). مرماخور: ن. ک نمایه داروهاى تکى
[19] ( 3). فونتج جبلى: ن. ک نمایه داروهاى تکى